Van underdog naar wereldkampioen #20
De handbaldames zijn op fantastische wijze wereldkampioen geworden. De weg die dit team naar de finale heeft afgelegd was bizar. Naast drie keer verliezen zorgde zes keer winnen ervoor dat zij toch de finale bereikten. Alleen al door het uitschakelen van de grote concurrenten Noorwegen en Rusland schrijft het team historie. Hoewel Nederland veel vertrouwen had in eigen kunnen, gingen de dames tegen deze twee ploegen toch op een bepaalde manier het veld in, namelijk als underdog.
Door NL sportpsycholoog Wendy Post
Underdog in de bakkerij
Oorspronkelijk is de term underdog tot stand gekomen in het begin van de 19e eeuw in Engelse bakkerijen. Een hond bevond zich in een rad dat verbonden was aan een blaasbalg die het vuur aanwakkerde. Omdat de ovens van de bakkerijen zich voornamelijk ondergronds bevonden, krijgt deze soort hond de naam underdog. Met de tijd zorgden verbeterde technieken ervoor dat deze honden overbodig werden en ze dat het fokken van deze soort niet meer nodig was. Sindsdien heeft de term underdog andere betekenissen gekregen.
Underdog in de sport
In de huidige samenleving wordt de term underdog onder andere veel gebruikt in de sportwereld. Een sporter of ploeg manoeuvreert zich graag in deze positie om de tegenstander zand in de ogen te strooien. Daarnaast blijkt in de praktijk dat de underdog vaak op steun en sympathie van het publiek kan rekenen. Veel sporters ervaren het als prettig om als underdog een wedstrijd in te gaan.
De druk ligt dan namelijk op de schouders van de tegenstander. Bij winst is er sprake van een sensatie. En bij verlies wordt er minder naar de wedstrijd omgekeken. Vrees voor gezichtsverlies is dan onnodig. Echter, het jezelf of je team benoemen als underdog, impliceert indirect dat je je al bij een nederlaag neerlegt. Hierdoor mis je als team of individu misschien net die paar procent vechtlust en overtuiging waarmee je een wedstrijd toch zou kunnen winnen.
Routine
En hoe kijk ik als sportpsycholoog aan tegen dit fenomeen? Een sportpsycholoog benadrukt vaak het focussen op een eigen taak, het vormen van een eigen routine en het afgaan op je zelf ontwikkelde gewoonten. Dit kan een uitgebreide en gecompliceerde serie van acties zijn, maar ook een reeks die simpel en concreet is. Wanneer je bezig bent met je eigen routine, kun je afleidingen afstoten. Overbodige gedachten schakel je uit. Aangezien gedachten vaak de aanstichter zijn van gevoelens, worden deze eveneens gecontroleerd. Wanneer je over deze vastigheden beschikt, is het in mijn ogen helemaal niet meer nodig om je als underdog te positioneren.
Oplaadtip NL sportpsycholoog
Als NL sportpsycholoog wil ik daarom de volgende oplaadtip meegeven. Bouw je eigen routines in zodat je altijd kunt terugvallen op je zelfontwikkelde automatismen. Routines helpen je om in het hier-en-nu te zijn en je optimaal te kunnen focussen op je uit te voeren taak. De underdog willen zijn is dan volstrekt onnodig!